Meerwaarde
Onze kernfocus is positieve gebiedsontwikkeling door betrokkenheid van bewoners, minimale verstoring tijdens productie, en een impuls aan herinrichting van de omgeving tijdens en na ontgronding. Ons doel is om een waardevol landschap te creëren voor alle betrokkenen en het milieu.
Ontgronden betekent ingrijpen in het landschap waardoor dit definitief verandert. Wij zijn ons bewust van de maatschappelijke verantwoordelijkheid die het ontgronden met zich meebrengt: Ons werk speelt zich niet alleen af in de “openbare ruimte” maar beïnvloedt en wijzigt die ook. Wij nemen dan ook de verantwoordelijkheid voor de uiteindelijke vormgeving van het nieuw in te richten gebied. Ons streven is een eindbeeld van het gebied dat voldoet aan de eisen en wensen van onze stakeholders, waarbij invulling wordt gegeven aan verschillende maatschappelijke doelstellingen.
Al voor het in gebruik nemen van een winning is duidelijk wat wij na de oplevering achterlaat. Wij leveren de door ontgronding ontstane waterplas met bijbehorende oeverzones af zoals van tevoren is vastgelegd: bijvoorbeeld als nieuw recreatiegebied, als stiltegebied voor vogels of als locatie voor natuurontwikkeling. Al tijdens de ontgronding werken we fasegewijs aan het uiteindelijke gebruiksdoel door taluds en oevers snel af te werken, de vereiste infrastructuur aan te leggen en groene structuren gestalte te laten krijgen. Wij leveren daarmee een blijvende bijdrage aan het creëren van waardevolle recreatiegebieden en cultuur- en natuurlandschappen.
Natuurontwikkeling
Op en rondom onze winlocaties ontwikkelen we hoogwaardige natuur. Omdat schrale zanden in het winproces worden blootgelegd, vormen de winlocaties unieke leefgebieden voor kwetsbare pionierssoorten. Door in actieve natuurontwikkeling in te zetten op het terugbrengen van originele landschapselementen en diversiteit, ontstaat een systeem dat een uitzonderlijk hoge mate van biodiversiteit kent.
- In de herinrichting van de winning Kieswerk Breels gaat veel aandacht uit naar de ontwikkeling van plas-dras zones en rietlanden. In de nabijheid van de winning is een boomgaard met diverse fruitbomen aangelegd. Hier vindt een groot aantal vogels een broedplaats in diverse nestkasten.
- Lokale partijen spelen een grote rol in onze gebiedsontwikkelingen. Zo betrekken we omwonenden en vrijwilligers bij de inrichting van een gebied en besteden we het onderhoud uit aan lokale vakmensen, en hun grazende grasmachines! Op Kieswerk Grotendonk en het Azewijnse Broek wordt een groot deel van het maaiwerk verricht door de kudde van de buren.
- Door de winning van zand en grind is er op het Azewijnse Broek een waterplas ontstaan die zich in de loop der jaren tot een bijzonder natuurgebied heeft ontwikkeld. Er is een overvloed aan (regionaal) zeldzame vogel-, vlinder-, libellen-, paddenstoelen-, schimmel- en plantensoorten te zien. In de natuurontwikkeling vormt het herstel van landschapselementen als lanen, hagen en heggen een belangrijk onderdeel. De begroeiing wordt er (mede) door grote grazers beheerd. Op het Azewijnse Broek wordt de natuur al jaren gemonitord door een enthousiaste natuurwerkgroep. Op basis van deze data wordt het beheer uitgevoerd en waar nodig bijgestuurd. Duurzaam beheer van het gebied is ondergebracht bij een stichting. De stichting zal het beheer van de natuur in het gebied overnemen zodra de winning van zand en grind in het gebied tot einde komt.
Recreatie
Daar waar het veilig kan, stellen we onze gebieden graag open voor de recreant. Mensen mogen op verschillende wijzen meegenieten van al het moois dat ons terrein te bieden heeft. Op sommige locaties gebeurt dat op extensieve wijze en op andere intensiever.
- Rondom het Azewijnse Broek zijn een tweetal struinroutes aangelegd. De eerste gaat rondom de noordelijke waterplas bij de Azewijnsestraat en duurt ongeveer 45 minuten. De tweede voert voor een deel langs het water, maar ook langs sloten, kleibossen en weilanden en duurt ongeveer 2 uur. LET OP! In het gehele wandelgebied is het verboden voor honden.
- Op Kieswerk Breels wordt in samenwerking met omwonenden gewerkt aan een uitzichtpunt. Het uitzichtpunt werd eind 2023 opgeleverd. Vanaf het uitzichtpunt heb je naast zicht op het installatieterrein, ook goed zicht op de zogenaamde ‘flachwasserzones’. Dit zijn natuurvriendelijke oevers waar aandacht is voor de ontwikkeling van rietlanden en plas-draszones die meestal druk bezocht worden door een verscheidenheid aan bijzondere vogelsoorten.
- De door de winning van zand ontstane Herzogsee op Kieswerk Walchum kent fraai aangelegde natuurlijke oevers. Al tijdens de winning van bouwgrondstoffen, is op Kieswerk Walchum veel aandacht voor de inwoners van de regio. Zo is in samenwerking met de gemeente Walchum een strand met kiosk en steiger gerealiseerd, waarvan gretig gebruik gemaakt wordt.
- De winlocatie Ellertshaar van Vos Zand en Grind is gelegen aansluitend aan de Boswachterij Schoonloo en kenmerkt zich door de natuurlijke ingerichte oevers waarop spontane natuurontwikkeling plaatsvindt. De zuidoever is voor een deel ingericht voor recreatie, waar onder andere een groepsaccommodatie haar thuisbasis heeft gevonden en hebben we in samenwerking met de groepsaccommodatie een survivalstrand aangelegd. De zandwinning in het gebied Poelkampen is nog in volle gang, maar de natuurlijke invulling van de oevers heeft ook daar al gestalte gekregen. Voor de wat langere termijn is hier ook een recreatieve invulling voorzien in de vorm van een recreatiestrand.
Toekomstbestendige rivieren
Waar winning van zand en grind plaatsvindt langs de grote rivieren, wordt vaak een koppeling gemaakt met een waterveiligheidsopgave in het gebied. Zand en grind maakt op die plaatsen letterlijk ruimte voor water. Daardoor hebben rivieren bij grote afvoeren extra ruimte hebben om buiten hun oevers te treden, zonder schade aan te richten.
- De herinrichting van de winning Kieswerk Werth is gericht op natuurontwikkeling, waarbij veel aandacht uitgaat naar de aanleg van plas-dras zones. Het gebied wordt tevens gebruikt als retentiegebied voor de inlaat van grote hoeveelheden water uit de aangrenzende rivier de Issel. Hiervoor zijn waterwerken gebouwd, dit het mogelijk maken om bij hoogwater gereguleerd water in en uit te laten, zodat stroomafwaarts gelegen gebieden droge voeten houden.
- Wezendonk Zand en Grind werkt tot het einde van 2023 als onderaannemer aan de overnachtingshaven van Spijk. Dat is nodig, omdat er nog te weinig overnachtingsplaatsen voor binnenvaartschippers zijn tussen de Duitse grens en Tiel. In de overnachtingshaven kunnen binnenvaartschippers rusten. Zo draagt het project bij aan een veilige scheepvaart.
- Wezendonk Zand en Grind start in 2024 samen met partners in het consortium aan het project Lobberdense Waard. Al tijdens de winning van zand en grind uit de uiterwaard van de Rijn krijgt het hele gebied een natuurfunctie. Bestaande natuur wordt uitgebreid en er wordt nieuwe riviergebonden natuur ontwikkeld. Door de ingrepen ontstaat meer ruimte voor de rivier bij hoogwater. Dit draagt bij aan een waterstandsverlaging van 11 centimeter. De uiterwaard wordt op termijn opengesteld voor publiek. Extensieve recreatie vindt plaats in de vorm van wandelen (struinen), fietsen, vissen en zwemmen.
Educatie
De bodemvondsten die tijdens de winning van zand en grind in het Azewijnse Broek zijn veiliggesteld, liggen tentoongesteld in bezoekerscentrum Min40Celsius; een verrassend bezoekerscentrum over het de ontstaansgeschiedenis van het unieke landschap in de regio. Een paar miljoen jaar geleden zwommen er namelijk nog walvissen en haaien in de Achterhoek! In Min40Celsius leer je van de vrijwilligers alles over hoe de ijstijden het Achterhoekse landschap hebben gevormd waarin we vandaag de dag leven. Voor scholen is er een actief lesprogramma.
Er worden ook regelmatig zoekexcursies georganiseerd. Wil je ook op zoek gaan naar een mammoetbot, een mooie steen of een fossiel? Bekijk voor de aanmeldmogelijkheden de website van Min40Celsius.
